Zmarszczki według Ajurwedy

Powstawanie zmarszczek wiąże się z naturalnym rozpadem kolagenu i elastyny w skórze oraz latami ekspozycji na szkodliwe promienie UV. Wraz z upływem czasu starzejący się organizm odczuwa wyraźne symptomy, takie jak sucha skóra, deficyt płynów ustrojowych, problemy kardiologiczne, sztywniejące stawy, brak elastyczności, ubytki w kościach i brak apetytu czy właśnie pojawiające się, szczególnie w okolicy oczu, zmarszczki.

Z perspektywy ajurwedy można ując ten proces jako dominację energii wata. Jeśli jednak zmarszczki pojawiają się znacznie wcześniej, mogą świadczyć o zaburzeniach, jakie powstają w organizmie. Przedwczesne zmarszczki wskazują przeważnie na nierównowagę wata lub innej energii w zależności od kształtu lub położenia. Według koncepcji ajurwedyjskiej diagnozy z „mapy twarzy”, poszczególne obszary twarzy mają swoje powiązanie energetyczne z określonymi narządami wewnętrznymi. Innymi słowy niekorzystny wyraz konkretnych obszarów na Twojej twarzy wskazuje na niedomaganie narządu którego jest odzwierciedleniem.

Najbardziej ogólnikowo, twarz można podzielić na 3 strefy:

• na górze – czoło to obszar ściśle powiązany z energią wata,
• część środkowa – policzki i nos to obszar pitta,
• zaś na dole – usta i podbródek to strefa związana z energią kapha.

Jeśli zatem zmarszczki lub pojawiające się wcześniej tzw. czerwone linie znajdują się w tych konkretnych obszarach dominacji energii, możesz wiązać je bezpośrednio z dysfunkcją odpowiadających im narządów, ale także z przypisanymi im emocjami.

Na czole znajdą się” wyładowania” związane z doszą wata, a więc nie tylko w fizycznej postaci zaburzenia pracy jelita grubego czy płuc, ale przede wszystkim subtelne emocje: strach, niepokój, często „duszone w sobie”. Szczególnie poziome linie są wyraźnym odzwierciedleniem zaburzeń w funkcjonowaniu jelita grubego i okrężnicy jako głównej siedziby waty. Pionowe zmarszczki na czole, wyraźniejsze w okolicy skroni często wskazują na długotrwały stres. Z kolei zagłębienia w zewnętrznym kąciku oka to często oznaka zaburzonej potencji i niskiego libido, związanych z problemami emocjonalnymi.

Na zaburzenia pracy wątroby i/lub śledziony wskazują pionowe zmarszczki na czole pomiędzy brwiami – po prawej stronie są to zmarszczki wyraźnie odnoszące się do tłumionych emocji, takich jak złość, gniew, wściekłość na innych (te związane z wątrobą), a po lewej oznaczają przyporządkowane śledzionie emocji złości, bezradności, agresji, rozczarowania w stosunku do siebie samej.

Jeśli jesteś krytyczna, cyniczna lub masz problem z akceptacją innych z pewnością prędzej czy później dostrzeżesz u siebie pionową zmarszczkę dokładnie pomiędzy brwiami na linii środka nosa. Z innych ciekawych i wyraźnych oznak „kurze łapki” przy oczach, to odpowiedź na niezgodę na zastaną rzeczywistość i związaną z tym frustrację; na poziomie fizycznym to wynik problemów ze wzrokiem.

Z przykładów zmarszczek związanych z doszą kapha, te pojawiające się w kącikach ust, skierowane w dół mają negatywne konotacje i mogą świadczyć o depresji, smutku, głęboko zakorzenionym żalu. Pozioma zmarszczka pod dolną wargą to wyraz niskiego libido i braku zainteresowania jakąkolwiek aktywnością. Charakterystyczny jest także podwójny podbródek – wskazuje na zaburzenia w pracy tarczycy, zwłaszcza niedoczynność i inne symptomy wzrostu doszy kapha.

Zmarszczki pojawiają się także z innych powodów. Wśród nich główne to:

– wiek: wraz z upływem czasu Twoja skóra traci elastyczność i staje się bardziej wrażliwa. W połączeniu z innymi czynnikami, między innymi niedostatecznym odżywieniem, pojawiają się zmarszczki;

– niedożywienie: specjalnie używam tego słowa. Chodzi o to, że możesz jeść dużo, ale niewłaściwych i zupełnie nieodżywczych pokarmów, gdy tymczasem twój organizm potrzebuje zdrowych tłuszczy i zdrowego białka;

– długotrwałe przebywanie na słońcu, silnym mrozie lub wietrze;

– niewystarczające nawodnienie organizmu;

– stres przez duże S;

– długotrwałe wystawienie na działanie twardej lub chlorowanej wody;

– częste podróżowanie;

– zanieczyszczenie powietrza;

– palenie papierosów;

– życie niezgodne z zaleceniami dla przeważającej w organizmie doszy, w tym codzienne picie alkoholu, nadmierna pracę fizyczną, brak lub nadmiar ćwiczeń fizycznych, wahania psychiczne i emocjonalne i wiele innych.

Na szczęście przez tysiąclecia ajurweda wypraktykowała sposoby radzenia sobie z pojawiającymi się oznakami starzenia. Wypróbuj poniższe zalecenia, by opóźnić i spowolnić naturalne procesy i jak najdłużej cieszyć się piękną i promiennie zdrową skórą:

1. Żyj zgodnie z zaleceniami dla własnego vikriti – Twoje ciało i umysł będą Ci wdzięczne, jeśli odpowiednio je odżywisz, dasz im wystarczającą ilość odpoczynku i dostosujesz do ich kondycji swoją aktywność;
2. Jedz odżywcze pokarmy:

• naturalnie słodko smakujące mleko, słodkie owoce, w szczególności: dojrzałe mango, brzoskwinie, śliwki, gruszki, świeże lub suszone figi, dojrzałe banany, indyjskie agrestowe konfitury lub dżem (amalaki), granat;
• trzcina cukrowa (ikshu), która w jej licznych formach została szeroko opisana w tradycji ajurwedyjskiej. Spożywa się świeży sok z trzciny cukrowej, melasę, kryształy cukru i cukier puder. Wszystkie te formy wzmacniają śukrę, oczywiście w umiarkowanej ilości;
• ghee – ajurweda nie ma tendencji do wyolbrzymiania znaczenia lub spychania na margines tłuszczy, promuje natomiast odpowiedzialne ich stosowanie, biorąc pod uwagę świadomość i przestrzeganie wymagań własnego typu konstytucyjnego i wynikających zeń ograniczeń trawiennych. Z perspektywy zdrowego rozsądku lepiej jest jeść bogate, tłuste potrawy wcześniej w ciągu dnia niż wieczorem. Sezon również wchodzi w grę. Możesz jeść więcej ghee zimą, mniej latem i jesienią, a najmniej (a nawet wcale) na wiosnę;
• warzywa: czosnek i cebula gotowane w ghee (nigdy surowe), bakłażan (smażony w ghee), burak, słodki ziemniak, dynia, okra, szpinak, szparagi;
• przyprawy: goździki, ajwain, nasiona kminku kurkuma, szafran;
• mięso: jagnięcina i kurczak z łagodnie przyprawionym curry, zupami i smażonym ghee; także mięso z wróbla, kaczki, kuropatwy, jelenia, królika, świni, przepiórki;
• jaja: kurze, kacze, gęsie, przepiórcze, indyka, bażanta, strusia;
• suszone owoce i orzechy, migdały, orzechy włoskie, orzeszki piniowe, rodzynki, daktyle, figi, nasiona sezamu, pestki moreli, kasztany jadalne;
• fasola: czarny gram (urad dal).

3. Spróbuj metody yogattractive bazującej na jodze.

Mimo, że w klasycznej jodze nie ma asan bezpośrednio ukierunkowanych na zmarszczki, w tej metodzie ruchy, które rozciągają i kurczą mięśnie zwarte są w spójny system anty-aging.

4. Pamiętaj o jodze, w szczególności asanach wpływających korzystnie na energię wata, np. padahastasana, virasana, vrksasana, tadasana czy prosta savasana.
5. Pranajama czyni cuda jeśli chodzi o równoważenie energii wata, podobnie jak medytacja. Kojące ćwiczenia pranajamy doskonale nadają się do pracy nad zmarszczkami, zwłaszcza technika naprzemiennego oddychania lub technika bhramari.
6. Staraj się unikać zanieczyszczeń powietrza, wychodząc na powietrze ze smogiem zakładaj ochronną maseczkę lub mocno nakremuj twarz.
7. Wysypiaj się.
8. Dbaj o swoją skórę w odpowiedni sposób. Pamiętaj, że energia kapha wpływa na nawilżenie skóry, energia pitta zawiaduje metabolizmem, który równoważy różne reakcje chemiczne i hormonalne skóry, a energia wata zawiaduje krążeniem krwi i składników odżywczych do różnych jej warstw.

W dużym skrócie, jeśli chodzi o typy skóry w przeważających doszach:

Wata: jeśli jesteś tym typem pamiętaj, że twoja skóra musi być dobrze odżywiona i nawodniona –  pomaga w tym masaż ciepłym olejem i nawilżanie naturalnymi olejami/kosmetykami.

Pitta: jeśli dominuje u Ciebie niestety musisz mocno chronić się przed słońcem i wiatrem. Twoja skóra jest dosyć wrażliwa, zwłaszcza na nieprzetrawione emocje!

Kapha: jeśli dominuje u ciebie kapha masz raczej piękną i gładką skórę, dobrze nawilżoną i odpowiednio natłuszczoną. Pamiętaj o jej oczyszczaniu z delikatnym złuszczaniem, aby nie dopuścić do odkładania się nadmiaru sebum. No i o zmarszczkach możesz sobie przypomnieć trochę później niż inne typy:)

9. Zioła, które powinny ci towarzyszyć w codziennej pielęgnacji:

– aloes zwyczajny,

– amalaki, bibhitaki i haritaki, może być osobno, a może być w postaci triphali: poprawiając funkcjonowanie układu trawiennego wpływają na wygląd skóry od wewnątrz, z tej ważniejszej strony:),

– manjistha (marzanna sercolistna): stosowana szeroko przy problemach skórnych, takich jak swędzenie, wypryski, trądzik, zapalenie skóry czy łuszczyca, ale działa również kojąco i łagodząco na skórę każdego typu,

– żeń-szeń: zawiera wiele fitochemikaliów, które pomagają stymulować i aktywować metabolizm skóry; pomagają pozbyć się też wolnych rodników, które gromadzą się, gdy skóra jest narażona na zanieczyszczenia i światło słoneczne,

– gotu kola (wątrotka azjatycka): bogata w flawonoidy o działaniu przeciwutleniającym, które pomagają chronić skórę. Dodatkowo poprawia syntezę kolagenu, więc jeśli masz już zmarszczki powinnaś sięgnąć po nią jako pierwszą,

– lukrecja: słynna ze względu na swoje właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne, chroni także skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV, a tym samym zapobiega przedwczesnemu starzeniu się,

– neem – podobne działanie do manjisthy, odróżnia je silne działanie przeciwzapalne i antybakteryjne.

10. Kilka tipów, które zadziałają tylko, jeśli będziesz cierpliwie wykonywać je regularnie:

– smaruj bruzdy zmarszczek olejem rycynowym i zostaw na noc;

– wetrzyj na noc w zmarszczoną twarz olej ciepły migdałowy (wata) lub kokosowy (pitta);

– jeśli masz sproszkowaną amlę, wymieszaj ją z ciepłym roztopionym ghee i wetrzyj w zmarszczki;

– pij codziennie herbatkę z tulsi – to taki ajurwedyjski „odmładzacz”;

– z naszego ogródka: przecieraj zmarszczki skórką ze świeżo obranego ogórka. To świetny sposób na nawilżenie skóry;

– płucz codziennie usta olejem.

WPIS GOŚCINNY

AUTORKA: Monika Ptak-Korbacz

Monika Ptak-Korbacz – kulturoznawca, naturoterapeutka, terapeutka ajurwedy wykształcona w Indiach, autorka książek i artykułów z dziedziny ajurwedy, autorka pilayu – metody łączącej pilates z zaleceniami Ajurwedy.